W marcu 2007 roku, na szczycie UE w Brukseli, przywódcy państw członkowskich zobowiązali się do ograniczenia do 2020 roku emisji, odpowiedzialnego za efekt cieplarniany, dwutlenku węgla o 20 proc. w porównaniu z rokiem 1990. Aby ten ambitny cel został osiągnięty, niezbędne są inwestycje w odnawialne źródła energii, które będą stopniowo zastępować konwencjonalne sposoby produkcji energii elektrycznej, które w dużej mierze są odpowiedzialne za nadmierną emisję dwutlenku węgla do atmosfery.
W Polsce inwestycje z zakresu wykorzystania odnawialnych źródeł energii (OZE) mogą być finansowane z wielu źródeł. Mogą być to środki własne (wg danych GUS w 2007 roku ponad 65% nakładów na OZE pochodziło z tego źródła), fundusze ekologiczne w formie pożyczek, kredytów i dotacji (np. od 6 do 27 kwietnia bieżącego roku można było składać do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wnioski o pożyczki preferencyjne) czy kredyty preferencyjne udzielane przez Bank Ochrony Środowiska.
Na finansowanie projektów związanych z OZE latach 2007 – 2003 w naszym kraju dostępne są również środki pomocowe pochodzące z funduszy strukturalnych. Dla zainteresowanych inwestowaniem w odnawialne źródła energii, dostępnych jest kilka możliwości uzyskania dotacji unijnych. Do dofinansowania z funduszy UE kwalifikuje się bowiem szerokie spektrum projektów związanych z wykorzystaniem alternatywnych źródeł energii: wody, wiatru, biomasy lub biogazu, energii słonecznej oraz geotermalnej.
W zależności od wartości projektu, dofinansowanie na inwestycje w OZE można pozyskać z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, z Programów Regionalnych lub z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich.
W Programie Operacyjnym Infrastruktura i Środowisko na inwestycje w OZE o wartości powyżej 20 mln PLN (w przypadku inwestycji w zakresie wytwarzania energii elektrycznej z biomasy lub biogazu oraz w zakresie budowy lub rozbudowy małych elektrowni wodnych do 10 MW - powyżej 10 mln PLN) skierowany jest IX Priorytet „Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku i efektywność energetyczna”. W ramach tego priorytetu szczególnie interesujące są Działania: 9.4, 9.5, 9.6. Działanie 9.4„Wytwarzanie energii ze źródeł odnawialnych” skierowane jest zarówno do przedsiębiorców jak i do podmiotów publicznych. W ramach działania wspierane są inwestycje związane z budową farm wiatrowych, budową elektrowni wodnych o mocy do 10 MW, budową elektrowni na biomasę lub biogaz, budową ciepłowni geotermalnych, instalacją kolektorów słonecznych. Wysokość wsparcia na tego typu inwestycje jest zgodna z Mapą pomocy regionalnej na lata 2007-2013. Działanie 9.5„Wytwarzanie biopaliw ze źródeł odnawialnych” skierowane jest wyłącznie do przedsiębiorców. W ramach tego działania wspierane są inwestycje związane z budową zakładów lub instalacji do produkcji biokomponentów tj. estrów metylowych kwasów tłuszczowych oraz budowa instalacji do produkcji biogazu. Wysokość wsparcia na tego typu inwestycje jest zgodna z Mapą pomocy regionalnej na lata 2007-2013. Działanie 9.6 „Sieci ułatwiające odbiór energii ze źródeł odnawialnych” skierowane jest zarówno do przedsiębiorców jak i do podmiotów publicznych. W ramach działania wspierane są inwestycje związane z budową oraz modernizacją sieci umożliwiających przyłączenie jednostek wytwarzania energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych do Krajowego Systemu Elektroenergetycznego. Wysokość wsparcia na tego typu inwestycje w przypadku przedsiębiorców jest zgodna z Mapą pomocy regionalnej na lata 2007-2013, w przypadku podmiotów publicznych maksymalny poziom wsparcia może wynieść 85%. Dodatkowo inwestycje związane z OZE pośrednio są wspierane przez Działanie 10.3 „Rozwój przemysłu dla odnawialnych źródeł energii”. Jest to działanie skierowane do przedsiębiorców, w ramach którego wspierane są inwestycje związane z budową zakładów produkujących urządzenia służące do wytwarzania paliw i energii ze źródeł odnawialnych np. zakładów produkujących instalacje solarne.
W przypadku inwestycji w OZE o mniejszej wartości (poniżej 20 mln PLN), źródłem dofinansowania są Regionalne Programy Operacyjne wdrażane na poziomie poszczególnych województw. W każdym województwie przygotowano działania, w ramach których będą finansowane projekty dotyczące alternatywnych źródeł energii:
-
Dolnośląskie → Działanie 5.1 „Alternatywne źródła energii”
-
Kujawsko – Pomorskie → Działanie 2.4 „Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku”
-
Lubelskie → Działanie 6.2 „Energia przyjazna środowisku”
-
Lubuskie → Działanie 3.2 „Poprawa jakości powietrza, efektywności energetycznej oraz rozwój i wykorzystanie OZE”
-
Łódzkie → Działanie 2.9 „Odnawialne źródła energii”
-
Małopolskie → Działanie 7.2 „Poprawa jakości powietrza i zwiększenie wykorzystania OZE”
-
Mazowieckie → Działanie 4.3 „Ochrona powietrza, energetyka”
-
Opolskie → Działanie 4.3 „Ochrona powietrza, OZE”
-
Podkarpackie → Działanie 2.2 „Infrastruktura energetyczna”
-
Podlaskie → Działanie 5.1 „Rozwój regionalnej infrastruktury ochrony środowiska”
-
Pomorskie → Działanie 5.4 „Rozwój energetyki opartej na źródłach odnawialnych”
-
Ślaskie → Działanie 5.3 „Czyste powietrze i odnawialne źródła energii”
-
Świętokrzyskie → Działanie 4.1 „Rozwój regionalnej infrastruktury ochrony środowiska i energetycznej”
-
Warmińsko – Mazurskie → Działanie 6.2 „Ochrona środowiska przed zanieczyszczeniami i zniszczeniami”
-
Wielkopolskie → Działanie 3.7 „Zwiększenie wykorzystania odnawialnych zasobów energii”
-
Zachodniopomorskie → Działanie 4.1 „Energia odnawialna i zarządzanie energią”
O skorzystaniu z danego programu operacyjnego decyduje lokalizacja realizowanego projektu, a szczegółowe zasady udzielania pomocy na inwestycje w OZE różnią się w poszczególnych województwach, dlatego należy pamiętać, że warunki otrzymania wsparcia w jednym województwie, niekoniecznie muszą być podobne do warunków w innym województwie.
Wreszcie w przypadku wnioskodawców kwalifikujących się do wsparcia w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (wnioskodawcy zlokalizowani na obszarach wiejskich), wsparcie dotyczące energii odnawialnej można uzyskać w ramach trzech działań. W ramach Działania „Modernizacja gospodarstw rolnych” można uzyskać wsparcie na inwestycje w urządzenia służące wytwarzaniu energii ze źródeł odnawialnych na potrzeby produkcji rolnej w danym gospodarstwie. Podobnie w zakresie Działania „Zwiększanie wartości dodanej podstawowej produkcji rolnej i leśnej” na wsparcie mogą liczyć inwestycje w urządzenia służące wytwarzaniu energii ze źródeł odnawialnych lub produktów odpadowych (biogaz) na potrzeby produkcji w danym zakładzie przetwórstwa rolnego. W Działaniu „ Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej” można z kolei uzyskać wsparcie m.in. na inwestycje służące wykorzystaniu, wytwarzaniu lub dystrybucji energii ze źródeł odnawialnych. W przypadku PROW należy pamiętać, że pomoc z tego programu skierowana jest do stosunkowo wąskiej grupy Wnioskodawców.
Możliwości zdobycia dofinansowania, na inwestycje związane z alternatywnymi źródłami energii, w najbliższych latach jest dużo – zarówno pod względem wielości programów pomocowych, jak też pod względem wielkości środków przeznaczonych na ten cel. Kwota przeznaczona na tego typu inwestycje w ramach tylko funduszy strukturalnych na lata 2007 – 2013 to 1,185 mld EUR, a należy pamiętać także o innych, krajowych źródłach finansowania tego typu projektów. Jedyną przeszkodą w sięgnięciu po te środki są skomplikowane procedury ubiegania się o dotacje, w czym jednak skuteczną pomoc można uzyskać ze strony odpowiednich instytucji i firm prywatnych. /Adam Kondracki, Konsultant - Zespół Doradców Unijnych/
-
Dział Doradztwa SmartConsulting
-
ul. Kożuchowska 12
-
51-631 Wrocław
-
Tel.: (71) 334 10 00
-
Fax: (71) 334 10 01
-
e-mail:
-
-
Oddział w Warszawie: ul. Kochanowskiego 45A/18, 01-864 Warszawa - Tel. (22) 6397494
