Firmy Nieprzygotowane Na Redukcję Śladu Węglowego

W pierwszym półroczu 2024 r. dekarbonizacja i ochrona środowiska miały rosnące znaczenie w działalności przedsiębiorstw – to wniosek z drugiego odczytu Indeksu Dekarbonizacji Polskiej Gospodarki. Drugi odczyt wskaźnika wskazuje wartość 61 pkt., gdzie 50 pkt. to wynik neutralny, powyżej 50 - pozytywny, a poniżej 50 - negatywny –  i w stosunku do pierwszego odczytu za rok 2023 nie uległ on zmianie. W drugiej odsłonie Indeksu wzięto pod uwagę odpowiedzi udzielone przez 111 polskich przedsiębiorstw. 

Drugi odczyt Indeksu Dekarbonizacji Polskiej Gospodarki (w skrócie: IDPG) wskazuje na duży wzrost presji ze strony otoczenia biznesowego na wdrażanie rozwiązań mających przyspieszyć dekarbonizację i ochronę środowiska (51 proc. ankietowanych przedsiębiorstw udzieliło odpowiedzi, że ta presja “wzrosła”, a 14 proc., że “znacząco wzrosła”; wyniki poprzedniego odczytu wynosiły odpowiednio: 37 proc. dla odpowiedzi “wzrosła‘ i 24 proc. dla odpowiedzi “znacząco wzrosła”). Jednak zewnętrzna presja, nawet jeżeli odczuwalna przez firmy, nie zawsze przekłada się na podejmowanie przez nie działań w zakresie dekarbonizacji i ochrony środowiska. Wciąż rośnie jednak deklarowane zaangażowanie firm w dekarbonizację i ochronę środowiska - u 40 proc. ankietowanych to zaangażowane “wzrosło” (wcześniej 35 proc.), a u 20 proc. “znacząco wzrosło” (wcześniej 29 proc.).W objętym badaniem pierwszym półroczu 2024 r. wzrost tego zaangażowania postępował nawet bardziej intensywnie na poziomie nakładów osobowych niż strategicznych czy inwestycyjnych w porównaniu do całego 2023 roku. Polski biznes dostrzega również wzrost wsparcia ze strony instytucji publicznych (np. rządu, urzędów, samorządów) w działaniach na rzecz dekarbonizacji i ochrony środowiska (dla 26 proc. przedsiębiorstw to wsparcie “wzrosło”, a dla 5 proc. nawet “znacząco wzrosło”).

- To już drugi odczyt Indeksu Dekarbonizacji Polskiej Gospodarki i pierwsza okazja, by zobaczyć, jak zmienia się sentyment polskiego biznesu wobec redukcji emisji CO2. Dowiadujemy się z niego, że co prawda ogólnie znaczenie czynników środowiskowych w działalności biznesowej wzrasta, ale krajowi przedsiębiorcy napotykają liczne wyzwania związane z wdrożeniem u siebie działań na rzecz zrównoważonego rozwoju. Nasz odczyt jest także wskazówką, że dotychczasowe sygnały o konieczności dekarbonizacji ze strony rynku i ustawodawcy, zwłaszcza unijnego, docierają do polskich firm, ale wymagają wzmocnienia - podkreśla Michał Hetmański, Prezes Zarządu Fundacji Instrat.

W stosunku do pierwszego odczytu niezmienny pozostaje profil przedsiębiorstw zaangażowanych w dekarbonizację - w takich działaniach wciąż najaktywniejsze pozostają średnie i duże firmy. 

- Z satysfakcją obserwuję rosnące zaangażowanie polskiego biznesu w kwestie dekarbonizacji, co potwierdza drugi odczyt Indeksu Dekarbonizacji Polskiej Gospodarki. W drugim odczycie wzięło udział ponad dwa razy więcej podmiotów niż w pierwszym. Wierzymy, że dyskusja na temat perspektyw dekarbonizacji oraz transformacji energetycznej w Polsce będzie tylko nabierać tempa. Dalej będziemy podejmować wysiłek dla budowy dobrego klimatu dla dekarbonizacji - mówi Kamil Sobolewski, główny ekonomista Pracodawców RP.

Wiele polskich przedsiębiorstw firm wciąż nie oblicza swojego śladu węglowego. Spośród tych, które liczą, większość robi to w sposób niekompletny, a niektóre nawet zmniejszyły zakres obliczania swoich emisji gazów cieplarnianych. Ankietowane podmioty wskazały również, że spada ich gotowość do wdrażania rozwiązań przyczyniających się do redukcji śladu węglowego. Wśród innych wyzwań związanych ze zrównoważonym rozwojem firmy wciąż dostrzegają wzrost problemu greenwashingu (rozumianego jako pozorowanie działań na rzecz klimatu) w najbliższym otoczeniu biznesowym (dla 32 proc. - “wzrósł”, a dla 15 proc. - “znacząco wzrósł” ).

- Wyniki drugiego odczytu Indeksu pokazują, że mimo wyzwań związanych z nakładami inwestycyjnymi i potrzebą dostosowania regulacji, polskie przedsiębiorstwa coraz aktywniej włączają się w globalny trend redukcji emisji CO2. Jednak już teraz widać, że polskie firmy potrzebują wsparcia ze strony decydentów, dwojakiej formy: zarówno w finansowaniu, jak i regulacjach chroniących europejski przemysł na czas transformacji energetycznej. Jestem przekonany, że wspólne działania i wymiana doświadczeń, czemu służy między innymi Indeks Dekarbonizacji, przyspieszą transformację energetyczną polskiej gospodarki i wzmocnią jej konkurencyjność na arenie międzynarodowej - mówi Piotr Szlagowski-Budacz, Dyrektor Strategii w Qemetice.

Za merytoryczne przygotowanie Indeksu Dekarbonizacji i późniejsze opracowywanie wyników badania odpowiada Fundacja Instrat (Starszy Analityk Kamil Laskowski). Ankieta zbierająca dane do Indeksu Dekarbonizacji Polskiej Gospodarki została przeprowadzona w dniach od 3 września do 4 października 2024 roku, a jej adresatami były przedsiębiorstwa członkowskie Pracodawców RP. Ankieta została również udostępniona firmom uczestniczącym w Forum Ekonomicznym w Karpaczu oraz Energy Days w Katowicach, a także tym zrzeszonym w Polskiej Izbie Przemysłu Chemicznego oraz przedsiębiorstwom działającym w ramach Forum Odpowiedzialnego Biznesu. Ankietę wypełniło 128 przedsiębiorstw, jednak wyniki odczytu uwzględniają 111 odpowiedzi firm (17 ankiet zostało wypełnionych przez mikroprzedsiębiorstwa obojętne na zjawisko dekarbonizacji).  Struktura badanych firm co do wielkości i branży jest zróżnicowana.

Ze szczegółami dotyczącymi treści ankiety Indeksu Dekarbonizacji Polskiej Gospodarki oraz metodami obliczania Indeksu można zapoznać się na stronie Pracodawców Rzeczypospolitej Polskiej.

Przedsiębiorstwa, które chcą dołączyć do cyklicznego badania, proszone są o kontakt z Departamentem Relacji Pracodawców RP: departament.relacji@pracodawcyrp.pl

***

Qemetica, dawniej CIECH, to międzynarodowa, grupa chemiczna z silną pozycją na rynkach globalnych. Jest drugim producentem sody kalcynowanej i oczyszczonej w Unii Europejskiej, największym producentem soli warzonej w Polsce, największym dostawcą krzemianów sodu w Europie, największym polskim producentem środków ochrony roślin oraz wiodącym w Polsce producentem pianek poliuretanowych. Posiada fabryki w Polsce, Niemczech i Rumunii oraz zatrudnia ponad 3 tysiące osób w całej UE. Właścicielem 100 proc. akcji Qemetiki jest KI Chemistry. Jako jeden z największych polskich eksporterów, Qemetica wysyła swoje towary na niemal wszystkie kontynenty. Powstają z nich artykuły niezbędne w codziennym życiu milionów ludzi na całym świecie, dlatego Grupa jest ważnym elementem wielu gałęzi gospodarki – budownictwa, motoryzacji, rolnictwa, przemysłu chemicznego, spożywczego czy farmaceutycznego. Grupa chemiczna łączy nowoczesne podejście do biznesu z dbałością o zrównoważony rozwój. Od 2020 roku jest członkiem United Nations Global Compact – największej na świecie inicjatywy skupiającej przedsiębiorstwa odpowiedzialne społecznie, środowiskowo i ekonomii.

Fundacja Instrat jest think tankiem z misją wspierania debaty i polityk publicznych otwartymi danymi i badaniami, działającym na rzecz sprawiedliwej, zielonej i cyfrowej gospodarki. 

Pracodawcy Rzeczypospolitej Polskiej to największa organizacja pracodawców w Polsce. Działa od 1998 r. Reprezentuje producentów, przedsiębiorców, pracodawców, inwestorów i innowatorów. Stawia sobie za cel tworzenie państwa przyjaznego pracodawcom, ale w poszanowaniu praw pracowniczych. Aktywnie działa w Radzie Dialogu Społecznego. Jako organizacja reprezentatywna ma możliwość wpływu na stanowienie dobrego prawa w Polsce. Pracodawcy RP uczestniczą w obradach sejmowych i senackich komisji, są aktywni w decyzyjnych i doradczych gremiach administracji państwowej i regionalnej. Siłą organizacji są racje i argumenty prezentowane politycznym i ekonomicznym decydentom oraz liczba i różnorodność jej członków.