Sprostanie wymogom unijnym to dla wielu przedsiębiorców trudna kwestia, inwestycje takie nie przynoszą bowiem żadnych zysków. Dla niektórych jednak przeprowadzenie inwestycji, mającej dostosować przedsiębiorstwo do wymogów prawnych to przysłowiowe„być albo nie być”. Realizując i tak konieczną inwestycję, warto skorzystać ze środków, jakie Unia Europejska przeznaczyła na pomoc finansową właśnie w takich przypadkach. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko, w obecnym kształcie, to czternaście priorytetów i budżet przekraczający 26 miliardów euro. Ponad 260 milionów euro przypada na priorytet IV, polegający na wsparciu przedsięwzięć dostosowujących przedsiębiorstwa do wymogów ochrony środowiska. ¾ tej sumy pochodzi z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, ¼ zaś z Budżetu Państwa. Instytucją wdrażającą cały priorytet IV jest Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Głównym celem tego priorytetu jestograniczanie negatywnego wpływu obecnej działalności przemysłowej na środowisko, jak również dostosowanie przedsiębiorstw do wymogów prawa wspólnotowego. Priorytet zakłada wdrożenie sześciu działań, w jego ramach wspierane będą projekty zarówno firm dużych jak i z sektora MSP.
Pierwsze działanie „Wsparcie systemów zarządzania środowiskowego” ma na celu rozpowszechnienie systemów zarządzania środowiskowego objętych certyfikacją oraz wdrażania eko-znaków. W ramach tego działania popularyzowane będzie wprowadzanie systemów zarządzania środowiskowego ISO 14 001 i systemu EMAS oraz certyfikowanych eko-znaków przyznawanych w oparciu o ekologiczne kryteria atestacji. W tym celu udzielana będzie pomoc na przedsięwzięcia nieinwestycyjne, związane z wprowadzeniem w przedsiębiorstwie systemu zarządzania środowiskowego. Wsparcie udzielane będzie także na uzyskanie certyfikowanych oznakowań ekologicznych dla produktów i obejmie w szczególności przeprowadzenie niezbędnych badań, szkoleń i audytów, doradztwo oraz uzyskanie certyfikatów.
Kolejne działanie to „Racjonalizacja gospodarki zasobami i odpadami w przedsiębiorstwach”. Jego celem jest racjonalizacja gospodarki zasobami naturalnymi i odpadami, a w tym zmniejszenie ilości wytwarzanych odpadów innych niż komunalne i zwiększenie poziomu odzysku i recyklingu tych odpadów. W ramach działania 4.2 wspierane będą projekty polegające na budowie, rozbudowie i modernizacji istniejących instalacji lub urządzeń przemysłowych, która doprowadzi do zmniejszania zużycia surowców pierwotnych poprzez zastąpienie ich surowcami wtórnymi z odpadów lub do zmniejszenia energochłonności i wodochłonności procesów produkcyjnych oraz do zmniejszenia ilości wytwarzanych odpadów i ich wpływu na środowisko, zgodnie ze standardami unijnymi.
Działanie 4.3.: Wsparcie dla przedsiębiorstw w zakresie wdrażania Najlepszych Dostępnych Technik (BAT), to działanie mające na celu zapobieganie powstawaniu i ograniczenie ładunku zanieczyszczeń różnych komponentów środowiska poprzez dostosowanie istniejących instalacji do wymogów najlepszych dostępnych technik (BAT). W ramach działania wspierane będą inwestycje pozwalające przedsiębiorcy wdrożyć najlepsze dostępne techniki, które umożliwią dostosowanie przedsiębiorstw do wymogów prawa wspólnotowego (dyrektywa 96/61/WE w sprawie zintegrowanego zapobiegania i kontroli zanieczyszczeń), umożliwiając jednocześnie funkcjonowanie w warunkach Jednolitego Rynku Europejskiego.
Kolejne działanie zakłada „Wsparcie dla przedsiębiorstw w zakresie gospodarki wodno-ściekowej”. W jego ramach dofinansowanie mogą otrzymać przedsiębiorcy planujący inwestycje w technologie oraz infrastrukturę gospodarki wodno – ściekowej w przedsiębiorstwach, mające na celu ograniczenie ilości wytwarzanych ścieków przemysłowych, szczególnie ścieków niebezpiecznych. Szansę na dotacje mają także inwestycje służące zwiększeniu stopnia redukcji ładunku zanieczyszczeń w ściekach odprowadzanych do wód.
Działanie 4.5, Wsparcie dla przedsiębiorstw w zakresie ochrony powietrza, ma na celu poprawę jakości powietrza poprzez obniżenie wielkości emisji zanieczyszczeń z instalacji spalania paliw. Pomoc dla przedsiębiorców będzie ukierunkowana na inwestycje w zakresie ochrony powietrza i dostosowanie istniejących instalacji do wymagań wynikających z dyrektywy 2001/80/WE w sprawie ograniczenia emisji niektórych zanieczyszczeń do powietrza ze źródeł spalania.
Priorytetowo traktowane będą projekty dotyczące instalacji o mocy powyżej 50 MW (w tym jednostek opalanych węglem), prowadzące do zmniejszenia emisji pyłów.W ramach Działania preferowane będą również instalacje wymienione na liście odstępstw od wymagań dyrektywy 2001/80/WE, umieszczonej w załączniku XII Traktatu Akcesyjnego.
Ostatnie działanie 4.6, Wsparcie dla przedsiębiorstw prowadzących działalność w zakresie odzysku i unieszkodliwiania odpadów innych niż komunalne, zakłada zwiększenie udziału odpadów innych niż komunalne podlegających odzyskowi i prawidłowemu unieszkodliwianiu. Dofinansowana inwestycja powinna przyczynić się do realizacji postanowień ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach oraz ustaw dotyczących postępowania z poszczególnymi rodzajami odpadów, w szczególności niebezpiecznymi. W przypadku tego działania preferowane będą projekty dotyczące odpadów, dla których obowiązują limity odzysku lub recyklingu.
Podsumowując, każde z działań zakłada możliwość uzyskania wsparcia finansowego ze środków UE na dostosowanie przedsiębiorstwa do wymogów prawa unijnego. Warto więc skorzystać z takiej możliwości w obliczu konieczności przeprowadzenia takich inwestycji. Nabór na poszczególne działania ogłaszany jest na stronie internetowej Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. W tym miejscu znaleźć można także wytyczne programowe. /Michał Tchórzyński - Menadżer Projektów SmartConsulting /
