Nowe dane potwierdzają dalszy spadek produkcji tworzyw sztucznych w Europie, po raz pierwszy spada także produkcja tworzyw sztucznych z recyklingu Najnowsze dane Plastics Europe dotyczące kondycji europejskiego systemu tworzyw sztucznych w 2023 roku wskazują na znacznie szybszy niż przewidywano spadek produkcji tworzyw sztucznych i – po raz pierwszy – spadek produkcji recyklatów z recyklingu mechanicznego.
W porównaniu z 2022 rokiem całkowita produkcja tworzyw sztucznych w UE odnotowała wyraźny spadek o 8,3%, obniżając się do poziomu 54 mln ton. Spadła także – o 7,8% – produkcja pokonsumenckich recyklatów z recyklingu mechanicznego, osiągając poziom 7,1 mln ton. Liczby te kontrastują z globalnym wzrostem (o 3,4%) produkcji tworzyw sztucznych i oznaczają, że udział Europy w światowym rynku spadł do 12%1 . Podczas gdy w 2023 roku pod względem wartości sprzedaży branża tworzyw sztucznych w Europie utrzymała dodatni bilans handlowy, to pod względem tonażu od 2022 roku Europa jest importerem netto tworzyw w formach podstawowych, zaś gotowych wyrobów z tworzyw sztucznych już od 2021 roku, natomiast eksport polimerów w latach 2020–2023 spadł o 25,4%.
Słabnąca konkurencyjność europejskiej gospodarki zagraża cyrkularnej transformacji naszego przemysłu. Tworzywa sztuczne – znajdujące zastosowania w wielu gałęziach przemysłu w niemal każdym sektorze, w tym w opiece zdrowotnej, motoryzacji, budownictwie, elektronice, infrastrukturze dla odnawialnych źródeł energii, dobrach konsumpcyjnych i opakowaniach – mają zasadnicze znaczenie dla europejskiej gospodarki.
Obserwowany spadek zagraża rentowności europejskiego łańcucha wartości tworzyw sztucznych, który obecnie zapewnia ponad 1,5 mln miejsc pracy w 51 700 przedsiębiorstwach i w 2023 roku wygenerował ponad 365 mld euro obrotu w Unii Europejskiej. Bez odpowiednich ram legislacyjno-gospodarczych zapewniających funkcjonowanie na konkurencyjnych zasadach Europa ryzykuje utratę pozycji lidera zrównoważonych innowacji w sektorze tworzyw sztucznych oraz związanych z tym korzyści środowiskowych i gospodarczych.
Marco ten Bruggencate, Prezes Plastics Europe, Prezes EMEA, Dow: Transformacja UE w kierunku cyrkularnego systemu tworzyw sztucznych jest poważnie zagrożona przez tworzywa z importu, które nie zawsze spełniają unijne normy. Trudna prawda jest taka, że już teraz jesteśmy świadkami zamykania zakładów produkcyjnych w Unii i w efekcie offshoringu przemysłu, miejsc pracy i zrównoważonych inwestycji. Cyrkularna transformacja zakończy się sukcesem tylko pod warunkiem, że decydenci pilnie wdrożą warunki ramowe niezbędne do odzyskania naszej konkurencyjności i zapewnienia atrakcyjnej długoterminowej perspektywy dla inwestowania w gospodarkę cyrkularną. Mamy coraz mniej możliwości i czas na odważne działania właśnie nadszedł.
Virginia Janssens, Dyrektor Zarządzająca Plastics Europe: Aby uniknąć niepokojącego spowolnienia transformacji w Europie, potrzebujemy pilnych rozwiązań, które zachęcą do inwestycji w produkcję cyrkularnych tworzyw sztucznych, ograniczą biurokrację związaną między innymi ze zbyt długotrwałymi procedurami wydawania pozwoleń i stworzą konkurencyjne warunki działania na arenie międzynarodowej. Pomimo tych wyzwań pozostajemy w pełni zaangażowani w dalszą realizację celów cyrkularności i zeroemisyjności netto określonych w naszej mapie drogowej „The Plastics Transition”. Decydenci z UE i państw członkowskich powinni właśnie teraz w jednoznaczny sposób pokazać inwestorom oraz rynkowi, że nadal zależy im na produkcji tworzyw sztucznych w Europie i transformacji naszej branży.
Dane i analizy firm członkowskich Plastics Europe potwierdzają, że gwałtowny wzrost importu tworzyw w formach podstawowych i gotowych wyrobów z regionów o mniej rygorystycznych normach środowiskowych, spowodowany globalną nadwyżką mocy produkcyjnych, podważa uzasadnienie biznesowe europejskiego sektora recyklingu tworzyw sztucznych i cyrkularnej transformacji systemu tworzyw sztucznych. Potwierdzają one również, że – podobnie jak większość gałęzi przemysłu UE – producenci tworzyw sztucznych borykają się obecnie z wysokimi kosztami produkcji wynikającymi z takich czynników, jak wysokie ceny energii i surowców, utrzymująca się inflacja i ograniczona dostępność cyrkularnych surowców. Do tego obserwujemy słaby wzrost gospodarczy w Europie i recesję w niektórych kluczowych europejskich gospodarkach i sektorach.
Mimo że w Europie utrzymuje się najwyższy udział cyrkularnych tworzyw sztucznych w całkowitej produkcji wynoszący 14,8%, to wzrost jedynie o 0,7% od 2022 roku wskazuje naspowolnienie trendu wzrostowego, co nie zapewni tempa niezbędnego do spełnienia ambicji określonych w mapie drogowej „The Plastics Transition”. Oprócz tego, że zmniejszyła się produkcja regranulatów w procesach recyklingu mechanicznego, to w 2023 roku w Europie z recyklingu chemicznego wyprodukowano jedynie 0,12 mln ton tworzyw sztucznych2 , natomiast produkcja tworzyw biopochodnych i tworzyw z przypisaną zawartością pochodzenia biologicznego nieznacznie wzrosła, osiągając 0,8 mln ton.
Kliknij, aby zapoznać się z danymi zawartymi w publiacji ,,Tworzywa - Fakty 2024 w pigułce"
Nota edytorska
Unijna polityka i ramy regulacyjne muszą między innymi obejmować ambitne obowiązkowe cele dotyczące zawartości recyklatów, szybkie zatwierdzenie modelu bilansu masy i innowacyjnych metod recyklingu, takich jak recykling chemiczny, uproszczone procedury wydawania pozwoleń dla niskoemisyjnych cyrkularnych instalacji przemysłowych oraz systemy monitorowania i certyfikacji zapewniające, że import spełnia standardy UE. Konieczna jest także ciągła weryfikacja fiskalnych i gospodarczych mechanizmów unijnych i państw członkowskich, aby pilnie zapewnić konkurencyjność produkcji cyrkularnych tworzyw sztucznych w Europie.
Plastics Europe z dużym uznaniem przyjmuje raport Draghiego „Przyszłość europejskiej konkurencyjności”, w którym został dostrzeżony „niewykorzystany potencjał cyrkularności” i oceniono, że „recykling mechaniczny nie ma wystarczająco mocno ugruntowanej pozycji rynkowej”. Stwierdzono również, że choć skuteczne regulacje są niezbędne, to nie stanowią one panaceum na problemy związane z konkurencyjnością, przed którymi stoją sektor tworzyw sztucznych i inne gałęzie przemysłu i Europa musi przyjąć bardziej holistyczne podejście do ich skutecznego rozwiązania. Cieszy nas również ogłoszenie przez Ursulę von der Leyen w odpowiedzi na Deklarację Antwerpską nowej odsłony Zielonego Ładu, bardziej zorientowanej na przemysł.
O Plastics Europe
Plastics Europe jest ogólnoeuropejskim stowarzyszeniem producentów tworzyw sztucznych, które ma swoje biura w całej Europie. Od ponad 100 lat nauka i innowacje stanowią swoiste DNA naszej branży. Zrzeszając bisko 100 firm wytwarzających ponad 90% polimerów w Europie, postrzegamy swoją rolę jako katalizatora zmian branży tworzyw sztucznych, który poprzez otwartą współpracę z interesariuszami dostarcza bezpieczne, cyrkularne i trwałe rozwiązania. Jesteśmy zaangażowani we wdrożenie długoterminowych, pozytywnych zmian.
1 Udział Euopy w światowej produkcji tworzyw sztucznych wynosi 14% w 2022 roku, a 22% w 2006 roku: ,,Tworzywa sztuczne w obigu zamkniętym - analiza sytuacji w Europi", Plastics Europe 2024
