Właściwy dobór i analiza oleju kluczem do rozwiązania wielu problemów w produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych
Układy hydrauliczne odgrywają kluczową rolę w branży tworzyw sztucznych. Dlatego poświęcanie dużej uwagi właściwemu doborowi płynów hydraulicznych do wtryskarek jest w pełni uzasadnione. W jaki sposób dobór oleju może wpłynąć na produktywność czy aprobaty producentów sprzętu są gwarantem jakości i jakie znaczenie odgrywa monitoring oleju – o tym rozmawiamy z Mariuszem Paśnickim, specjalistą ds. środków smarnych dla przemysłu z ExxonMobil.
Często oleje i smary są kojarzone wyłącznie ze swoimi podstawowymi funkcjami – ochroną maszyny przed zużyciem i redukcją tarcia. W przypadku olejów do układów hydraulicznych mówimy jednak o zdecydowanie szerszym spektrum działania. „Poza ochroną i ograniczaniem tarcia, płyny hydrauliczne odpowiadają za przenoszenie ciśnienia i energii, poprawiają szczelność układu, odprowadzają nadmiar ciepła i zanieczyszczenia pochodzące z mechanicznego zużycia oraz zabezpieczają przed korozją. Dlatego ich staranny dobór ma kluczowe znaczenie dla uniknięcia kosztownych przestojów i strat” – wyjaśnia Mariusz Paśnicki z ExxonMobil.
Korzyści oparte o wybór wysokiej jakości płynów
Priorytetem dla każdej firmy jest zachowanie ciągłości produkcji. Awaria nawet jednej wtryskarki oznacza przerwę w produkcji i generowanie strat. Uniknięcie takiego scenariusza jest możliwe dzięki wdrożeniu przemyślanej gospodarki smarowniczej, opierającej się na wysokiej jakości płynach do układu hydraulicznego. Wyższa niezawodność sprzętu to zaledwie jeden z wielu tematów rozmów ExxonMobil z firmami z branży tworzyw sztucznych. Inne kwestie to między innymi ograniczanie zużycia energii lub wydłużanie okresów między wymianami płynu, a tym samym uzyskanie oszczędność na materiałach eksploatacyjnych i kosztach obsługi maszyn.
Spełnienie takich oczekiwań czasami wymaga wyłącznie zmiany dotychczasowego oleju hydraulicznego. Tak było u jednego z polskich producentów, który posiada kilkadziesiąt wtryskarek Ferromatik i Demag. Zmiana standardowego oleju serii Mobil DTE 20 na Mobil DTE 10 Excel pozwoliła dwukrotnie wydłużyć czas pracy filtrów oleju. Obecnie filtry systemowe są wymieniane nie częściej niż co 24 tygodnie, a olej hydrauliczny raz na 3 lata, co przekłada się na lepszą eksploatację maszyn i ograniczenie kosztów serwisowych.
„Sukces tego wdrożenia wynikał z doskonałej filtrowalności oleju Mobil DTE 10 Excel i jego wysokiej odporności na utlenianie. Należy pamiętać, że filtry systemowe przyjmują nie tylko zanieczyszczenia mechaniczne, tzw. „twarde”, generowane na skutek tarcia, ale również zatrzymują produkty degradacji oleju, powstające w wyniku jego utleniania. To tzw. zanieczyszczenia „miękkie”, mogące przedwcześnie blokować wkład filtra oleju. Olej o wysokiej odporności na degradację, prowadzącej do polimeryzacji łańcuchów węglowodorów, będzie wolniej zapychał strukturę filtra, co pozwoli wydłużyć interwały serwisowe” – podkreśla Mariusz Paśnicki z ExxonMobil.
Wprowadzanie standardów branżowych ma sens
Współczesne układy hydrauliczne cechuje wyraźnie wyższa wydajność od ich poprzedników. To daje możliwość wyprodukowania większej ilości elementów w krótszym czasie, ale równocześnie wywołuje wzrost ciśnienia roboczego, prędkości, obiegu oleju i temperatur. Wraz ze zmianami rosną wymagania wobec płynów hydraulicznych i konieczność tworzenia standardów branżowych do oceny jakości płynów hydraulicznych. Konsekwencją tego było wprowadzenie przez Bosch Rexroth znormalizowanej, opartej na DIN i ISO, procedury certyfikacyjnej, która uwzględnia ściśle określone wymagania producenta sprzętu w zakresie jakości i wydajności.
Aprobata Bosch Rexroth RDE 90235 jest obecnie uznawana za filar oceny jakości płynów do układów hydraulicznych. W 2019 roku do listy produktów posiadających tę pożądaną aprobatę dołączyła seria olejów hydraulicznych Mobil DTE 10 Excel. Oleje Mobil DTE 10 Excel 32, 46 i 68 były pierwszymi bezcynkowymi płynami hydraulicznymi, które spełniły wysokie wymagania Bosch Rexroth, wykraczające poza standardy dla płynów wg norm DIN oraz ISO. „Oleje hydrauliczne bardzo często zawierają dodatki na bazie cynku, które spowalniają proces utleniania i zużycie układu hydraulicznego. Ich wykluczenie ze składu naszej formulacji było konieczne z uwagi na wpływ cynku na korozję niektórych metali, a także ze względu na współczesne wymagania ochrony środowiska poprzez eliminowanie metali ciężkich z oleju” – wyjaśnia Mariusz Paśnicki z ExxonMobil.
Uzyskanie aprobaty RDE 90235 przez serię olejów Mobil DTE 10 Excel poprzedziła seria wymagających testów laboratoryjnych. Oleje hydrauliczne ExxonMobil były poddawane działaniu wysokich obciążeń w celu potwierdzenia kompatybilności materiałowej i odporności na degradację. Spełnienie wszystkich wymagań RDE 90235 skutkuje wpisaniem oleju hydraulicznego na listę Bosch Rexroth Fluid Rating List 90245 i otrzymaniem znaku jakości.
Analizy olejowe również dla producentów z branży tworzyw sztucznych
Prowadzenie monitoringu kondycji maszyny i jakości oleju jest zasadne nawet w przypadku używania najwyższej jakości płynów hydraulicznych. Dzięki badaniom laboratoryjnym oleju można śledzić postępującą degradację środka smarnego oraz kondycję maszyny – na przykład poprzez wykrywanie obecności opiłków metalicznych pochodzących z pompy, siłowników, bądź silnika hydraulicznego.
Diagnostyka układów hydraulicznych w maszynach z branży tworzyw sztucznych jest wysoce wskazana. Najważniejsze dla specjalisty ds. utrzymania produkcji jest otrzymanie wyników analizy z rekomendacją w krótkim czasie, co jest atutem programu analiz MSLA (Mobil Serv Lubricant Analysis). „Monitoring kondycji maszyny jest tak istotny, że w ramach analiz MSLA wykorzystujemy trzy niezależne procedury badawcze, wykraczające poza standardowe określanie parametrów fizyko-chemicznych” – wyjaśnia specjalista ExxonMobil.
Informacje o zanieczyszczeniach są oparte o badania trzema metodami: ustalenia klasy czystości wg ISO4406, określenia obecności cząstek metalu o własnościach ferromagnetycznych metodą pomiaru wskaźnika ilości cząstek (tzw. PQ-Index) oraz przeprowadzenia badań spektrometrycznych w zakresie obecności różnych pierwiastków, w tym metali konstrukcyjnych czy krzemu, co świadczyłoby o obecności zanieczyszczeń spoza układu hydraulicznego.
Dodatkowe informacje o olejach hydraulicznych z serii Mobil DTE 10 Excel oraz analizach olejowych MSLA dla producentów z branży tworzyw sztucznych znajdziesz na stronie www.mobilindustrial.com lub u autoryzowanych dystrybutorów olejów i smarów Mobil dla przemysłu:
