Wykorzystujemy pliki cookie do spersonalizowania treści i reklam, aby oferować funkcje społecznościowe i analizować ruch w naszej witrynie. Informacje o tym, jak korzystasz z naszej witryny, udostępniamy partnerom społecznościowym, reklamowym i analitycznym. Partnerzy mogą połączyć te informacje z innymi danymi otrzymanymi od Ciebie lub uzyskanymi podczas korzystania z ich usług.
Baza Tworzyw
TPA - Termoplastyczny Elastomer Poliamidowy [TPA]
(zmień wybrane)
Podstawowe informacje
|
TPE-A, „termoplastyczne elastomery na bazie amidów” oznaczane są w literaturze także jako PEBA = polieteroamidy blokowe. Ze wszystkich grup wyrobów TPE odznaczają się one najniższym zużyciem, co związane jest z ich wysoką ceną. Tworzywa te charakteryzują się dobrą zdolnością przetwarzania w stanie stopionym oraz szerokim zakresem temperatur stosowania gotowych wyrobów, określonym przez niską Tg (temperatura zeszklenia) i wysoką Ts (temperaturę topnienia). Taką idealną charakterystykę wykazują tylko kopolimery blokowe. Podstawowe właściwości wyrobów określa liczba poszczególnych segmentów. Bloki polieterowe lub bloki polieteroestrowe tworzą miękkie, elastyczne segmenty, a ich liczba określa także niewielką twardość i dużą giętkość TPE-A. W tych tworzywach jako segment twardy często występuje PA12 (polilaurynolaktam). PA12 wybierany jest dlatego, że bardzo łatwo krystalizuje, pochłania małą ilość wody, jest sztywny, odporny na uderzenia i stosunkowo odporny na czynniki środowiskowe. Jako segment miękki często stosuje się PTHF (politetrahydrofuran). Gęstość tworzywa nie wzmocnionego, zależy od budowy, może wynosić od 1,0 do 1,2 g/cm3, twardość wg Shore’a od 75 ShA do 70 ShD. Zakres temperatury użytkowania wynosi od -40C do 130oC. Na właściwości mają wpływ przede wszystkim długość i liczba segmentów miękkich.
Sztywność określa liczba segmentów miękkich. Moduł E może znajdowac się zatem w przedziale od 20 do 750 N/mm2. Wytrzymałość na rozrywanie jest stosunkowo niewielkie i wynosi od 15 N/mm2 do 35 N/mm2, a wydłużenie przy zerwaniu – bardzo duże, od 200% do 750%. Jaką bardzo dobrą należy wymienić także udarność z karbem: w temperaturze -40oC udarność z karbem wynosi od 8 kJ/m2 do „nie pęka”. Należy również podkreślić dobrą wytrzymałość na wielokrotne zginanie. Temperatura długotrwałego użytkowania, przede wszystkim w zależności od liczby segmentów twardych, może wynosić do 130oC. Dokładniej określona jest wartość temperatury mięknienia wg Vicata B/50 (50N), która może wynosić do 130oC. Temperatura ugięcia pod obciążeniem wg ISO 75 (HDT/B, 0,45N/mm2) wynosi do 100oC. Dodatkowo posaidają one dobrą odporność na niskie temperatury, do -40oC, a niekiedy nawet do -60oC. Dodatkowo oferuje się typy o polepszonej odporności cieplnej. Właściwości te mają najczęściej drugorzędne znaczenie, ponieważ TPE-A nie stosuje się w dziedzinach, w których wartości te odgrywają jakąś rolę, z wyjątkiem zastosowań do ekranowania kabli. Rezystywność powierzchniowa wynosi od 1012 do 1014, porównawczy wskaźnik odporności na prądy pełzające CTI 600. Chłonność wody jest bardzo mała i wynosi, w zależności od składników PA, od 1,0 do 1,4%. Zależnie od udziału PA, tworzywa te wykazują stosunkowo dobrą odporność na czynniki środowiskowe, przede wszystkim na węglowodory, co w przybliżeniu odpowiada odporności PA 12. W porównaniu z PA 12, szereg olejów pochłania się w nieco większych ilościach. Dosyć dobra jest natomiast odporność na gorącą wodę i hydrolizę. Ze względu na elastyczność tworzywa istnieje bardzo mała skłonność do powstawania pęknięć naprężeniowych, najczęściej tylko pod wpływem agresywnego środowiska. Tworzywo TPE-A wykazuje bardzo dobrą odporność na promieniowanie UV. Ponadto oferuje się typy ze stabilizatorami UV, które dają jeszcze lepsze zabezpieczenie, wymagane np. przy zastosowaniu do butów narciarskich i powierzchni nart. Tworzywa te charakteryzują się łatwością przetwórstwa. Można je przetwarzać przez wtrysk, wytłaczanie i wytłaczanie z rozdmuchem. Kształtki z TPE-A można bez przeszkód lakierować. W większości przypadków jest konieczna obróbka wstępna.
Łączenie: Można stosować przyjęte dla termoplastów sposoby łączenie, takie jak zgrzewanie, klejenie, obtryskiwanie.
Samochody: części do poduszek powietrznych (airbags), zamknięcia do baków. Budowa maszyn: części osprzętu, elementy tłumików, rury elastyczne, membrany pomp, uszczelki i pierścienie uszczelniające, koła zębate do przekładni precyzyjnych, pasy klinowe. Elektryka/elektronika: osłony kabli. Sport i rekreacja: podeszwy do obuwia sportowego i butów piłkarskich, buty narciarskie i akcesoria do butów narciarskich, powierzchnie nart, piłki, lotki, elementy sprzętu sportowego. Ogólne zastosowania: siodełka rowerowe, paski do zegarków. |
Przetwórstwo wtryskowe
|
Wytłaczanie (ekstruzja)
|
A. 1 - 2 B. 2 - 5 C. 5 - 10 D. 10 - 25 E. 25 - 100